Is mijn baby allergisch voor koemelk?

Dit artikel is gecontroleerd door onze voedingsdeskundige en diëtiste Cathérine Heugens.

Koemelkallergie of -intolerantie?

Koemelkeiwitallergie en lactose-intolerantie zijn twee aandoeningen die vaak met elkaar verward worden, omdat hun symptomen veel op elkaar lijken.

• Koemelkeiwitallergie is een afweer tegen de eiwitten in koemelk, waardoor het immuunsysteem reageert (ontstekingen, ademhalingsmoeilijkheden, enz.).
• Lactose-intolerantie daarentegen is een intolerantie voor melksuiker veroorzaakt door onvoldoende afscheiding van lactase - het enzym dat lactose verteert - in de darm.

Het treedt meestal pas op wanneer het kind de schoolleeftijd bereikt.

Allergieën en frequentie bij kinderen

Koemelkallergie staat in België bovenaan de lijst van de meest voorkomende voedselallergieën bij kleine kinderen (1% to 3%van alle voedselallergieën bij kinderen). De laatste jaren zien we een opvallende toename van deze allergie, wat aan verschillende factoren toe te schrijven is.

Gelukkig is er goed nieuws: in meer dan 90% van de gevallen verdwijnt de allergie naarmate het kind ouder wordt. De sleutel tot succes? Een strikt vermijdingsdieet volgen.

Hoe herken je een koemelkeiwit allergie?

Het herkennen van een koemelkeiwitallergie kan lastig zijn, omdat de symptomen uiteenlopend zijn en vaak lijken op andere aandoeningen.

Er zijn drie soorten allergische reacties op koemelkeiwit:

• Huidreacties:
  • Netelroos (urticaria)
  • Eczeem
  • Roodheid of bleekheid in het gezicht
  • Zwelling (oedeem)
• Spijsverteringsproblemen:
  • Oprispingen en braken
  • Verstopping (constipatie)
  • Aanhoudende diarree bij baby's
  • Buikpijn bij peuters en kleuters
• Ademhalingsmoeilijkheden (20-30% van de gevallen):
  • Piepende hoest
  • Astma
  • Ademhalingsproblemen

In zeldzame gevallen kan een ernstige anafylactische shock optreden. Dit is een levensbedreigende situatie waarbij de bloedsomloop ernstig verstoord raakt en de bloeddruk plotseling daalt. Hierbij is moet je dringen naar het ziekenhuis.

Om een koemelkeiwitallergie met zekerheid vast te stellen, is een grondig allergieonderzoek door een specialist nodig. Deze zal verschillende methoden gebruiken. Allereerst voert de specialist huidtesten uit om directe reacties te observeren. Daarnaast worden patch-tests of provocatietests ingezet om spijsverteringsreacties in kaart te brengen.

Tot slot wordt er bloedonderzoek gedaan. Door de resultaten van deze diverse tests te combineren, kan de specialist een nauwkeurige diagnose stellen en de beste behandelingsaanpak bepalen.

Hoe herken je lactose-intolerantie bij kinderen?

Koemelkintolerantie, ook bekend als lactose-intolerantie, kan zich op verschillende manieren uiten. Net als bij een koemelkeiwitallergie treden de symptomen vooral op in het spijsverteringsstelsel. Deze verschijnselen doen zich meestal voor binnen enkele uren na het eten of drinken van voedingsmiddelen die lactose bevatten.

Typische tekenen van lactose-intolerantie zijn:

• Acute, irriterende diarree
• Opgeblazen gevoel
• Maagkrampen
• Gas
• Braken

De ernst van deze symptomen kan verschillen en hangt af van twee factoren: de hoeveelheid lactose die het kind heeft binnengekregen en de mate waarin het lichaam van het kind lactose kan verwerken (ook wel lactasedeficiëntie genoemd). Sommige kinderen reageren al op kleine hoeveelheden, terwijl anderen pas klachten krijgen bij grotere porties.

Het dieet van een kind met koemelkallergie aanpassen

Je hebt net gehoord dat je kind allergisch is voor koemelk. Wat nu? Geen zorgen, we helpen je op weg!

De beste aanpak is om alle koemelk uit het eten van je kind te halen. Dat klinkt misschien lastig, maar met de juiste tips lukt het zeker. Vraag ook altijd advies aan je kinderarts.

Hier zijn twee belangrijke dingen om mee te beginnen:

• Andere melk voor baby's: Als je kind nog zuigelingenmelk drinkt, moet je overstappen op aangepaste melk zonder koemelk (bespreek dit met je dokter). Deze heet 'eiwithydrolysaat' en is net zo goed als gewone babymelk. Geef je borstvoeding? Dan moet jij zelf geen zuivel meer eten, omdat dit in je moedermelk terechtkomt.
• Let goed op etiketten: Koemelk zit in veel meer producten dan je denkt. Kijk daarom altijd goed op de verpakking. Zoek naar woorden als melkpoeder, caseïne, wei of lactalbumine. Er zijn nog meer termen, dus blijf alert!

Met deze tips kun je al een goede start maken. Onthoud: het went snel en je kind zal zich een stuk beter voelen!

Is sojamelk een goed alternatief?

Kind & Gezin geeft duidelijk advies over plantaardige dranken voor jonge kinderen:

“Vanaf 12 à 18 maanden kan je kiezen voor een groeidrink op basis van soja of voor een calciumverrijkte sojadrank-of product. Hou bij je keuze rekening met in welke mate gezonde voeding bij je peuter lukt. Blijf steeds binnen de aanbevolen hoeveelheid.”

Maak je geen zorgen als je kind allergisch is voor koemelk. Je allergoloog en kinderarts helpen je om de juiste voeding te vinden terwijl je kind opgroeit. Zij weten precies wat je kind nodig heeft.

Een fijn weetje: moedermelk is supergoed voor baby's met een voedselallergie. De antistoffen in moedermelk beschermen je baby. Als het kan, probeer dan minstens zes maanden borstvoeding te geven. Zo geef je je baby de beste start!

Koemelkeiwitallergie bij baby's: veelgestelde vragen

Ik heb allergieën in de familie, speelt dit een rol?

Het hebben van allergieën in de familie betekent niet automatisch dat je nieuwe baby ook allergisch zal zijn voor koemelk.

Toch is het goed om te weten dat voedselallergieën vaker voorkomen in families waar al andere allergieën bestaan. Elk kind is uniek, dus zelfs als een broer of zus allergisch is, hoeft dat niet voor je nieuwe baby te gelden.

Wanneer mag mijn baby koemelk drinken?

Volgens Kind & Gezin kan je gewone koemelk pas vanaf 3 jaar aan je kind geven. Tot die tijd is opgroeimelk de beste keuze.

Wat voor soort melk kan ik mijn baby geven die allergisch is voor koemelk?

Als je baby allergisch is voor koemelk, is het aan te raden om gewone melk te vervangen door koemelk-eiwitvrije alternatieven voor zuigelingen. Vraag je kinderarts om advies over wanneer en hoe je het beste kunt overstappen.